پدیده یا سندروم رینود چیست

سندروم رینود

پدیده رینود یاسندروم رینود  وضعیتی است که باعث باریک شدن رگ های خونی در اندام ها می شود و جریان خون را محدود می کند. اپیزودها یا “حملات” معمولاً انگشتان دست و پا را تحت تأثیر قرار می دهند. در موارد نادر، حملات در نواحی دیگر مانند گوش یا بینی رخ می دهد. حمله معمولاً از قرار گرفتن در معرض سرما یا استرس عاطفی رخ می دهد.

دو نوع پدیده رینود وجود دارد – اولیه و ثانویه. شکل اولیه هیچ علت شناخته شده ای ندارد، اما شکل ثانویه مربوط به یکی دیگر از مشکلات سلامتی، به ویژه بیماری های خودایمنی مانند لوپوس یا اسکلرودرمی است. شکل ثانویه معمولاً جدی‌تر است و به درمان تهاجمی‌تری نیاز دارد.

علائم پدیده رینود

پدیده رینود زمانی اتفاق می‌افتد که اپیزودها یا «حملات» روی قسمت‌های خاصی از بدن، به ویژه انگشتان دست و پا تأثیر می‌گذارند و باعث سردی و بی‌حس شدن آن‌ها و تغییر رنگ می‌شوند. قرار گرفتن در معرض سرما رایج ترین محرک است، مانند گرفتن یک لیوان آب یخ یا بیرون آوردن چیزی از فریزر. تغییرات ناگهانی دمای محیط، مانند هنگام ورود به یک سوپرمارکت دارای تهویه هوا در یک روز گرم، می تواند منجر به حمله شود.

استرس عاطفی، استعمال سیگار و استعمال دخانیات نیز می تواند علائم را ایجاد کند. قسمت هایی از بدن به غیر از انگشتان دست و پا، مانند گوش یا بینی نیز ممکن است درگیر شوند.

حملات رینود یک حمله معمولی به شرح زیر پیشرفت می کند:

پوست قسمت آسیب دیده بدن به دلیل عدم جریان خون رنگ پریده یا سفید می شود.

سپس این ناحیه آبی می شود و احساس سردی و بی حسی می کند، زیرا خونی که در بافت باقی می ماند اکسیژن خود را از دست می دهد.

در نهایت، با گرم شدن و بازگشت گردش خون، ناحیه قرمز می شود و ممکن است متورم، گزگز، سوزش یا ضربان باشد.

در ابتدا ممکن است فقط یک انگشت یا انگشت پا تحت تأثیر قرار گیرد. سپس، ممکن است به سایر انگشتان دست و پا حرکت کند. انگشتان شست نسبت به انگشتان دیگر کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند. حمله ممکن است چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد و درد مربوط به هر قسمت می تواند متفاوت باشد.

زخم های پوستی و قانقاریا. افراد مبتلا به پدیده رینود شدید می توانند زخم های کوچک و دردناکی به خصوص در نوک انگشتان دست یا پا ایجاد کنند. در موارد نادر، یک دوره طولانی (روزها) کمبود اکسیژن به بافت ها می تواند منجر به قانقاریا (مرگ سلولی و پوسیدگی بافت های بدن) شود.

برای بسیاری از افراد، به ویژه کسانی که شکل اولیه پدیده رینود را دارند، علائم خفیف هستند و زیاد آزاردهنده نیستند. افراد مبتلا به فرم ثانویه معمولاً علائم شدیدتری دارند.

علل پدیده رینود

دانشمندان دقیقاً نمی دانند که چرا پدیده رینود در برخی افراد ایجاد می شود، اما آنها می دانند که حملات چگونه اتفاق می افتد. هنگامی که فرد در معرض سرما قرار می گیرد، بدن سعی می کند از دست دادن گرما را کند کند و دمای خود را حفظ کند. برای انجام این کار، رگ های خونی در لایه سطحی پوست منقبض می شوند (باریک) و خون را از رگ های نزدیک به سطح به عروق عمیق تر بدن منتقل می کنند.

در افراد مبتلا به پدیده رینود، رگ های خونی دست و پا به سرما یا استرس واکنش نشان می دهند، به سرعت باریک می شوند و برای مدت طولانی منقبض می شوند. این باعث می شود که پوست رنگ پریده یا سفید شود، سپس با کم شدن اکسیژن خون باقی مانده در رگ ها، مایل به آبی می شود. در نهایت، وقتی گرم می‌شوید و رگ‌ها دوباره منبسط می‌شوند، پوست برافروخته می‌شود و ممکن است گزگز یا بسوزد.

بسیاری از عوامل، از جمله سیگنال های عصبی و هورمونی، جریان خون را در پوست کنترل می کنند و پدیده رینود زمانی رخ می دهد که این سیستم پیچیده مختل شود. استرس عاطفی مولکول های سیگنالی را آزاد می کند که باعث باریک شدن رگ های خونی می شود، به همین دلیل است که اضطراب می تواند باعث حمله شود.

زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر پدیده اولیه رینود قرار می گیرند، که نشان می دهد استروژن ممکن است در این شکل نقش داشته باشد. ژن ها نیز ممکن است دخیل باشند: خطر ابتلا به این بیماری در افرادی که یکی از خویشاوندان مبتلا به آن هستند بیشتر است، اما عوامل ژنتیکی خاص هنوز به طور قطعی شناسایی نشده اند.

در پدیده رینود ثانویه، آسیب به رگ های خونی ناشی از بیماری های خاص، مانند لوپوس یا اسکلرودرمی، یا قرار گرفتن در معرض ناشی از کار احتمالاً زمینه ساز این بیماری است.

پدیده رینود چگونه تشخیص داده می شود؟

این روند با یک تاریخچه پزشکی و یک معاینه فیزیکی شروع می شود. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است یک آزمایش چالش سرد به شما بدهد. این کار برای مشاهده تغییر رنگ در دست ها و انگشتان انجام می شود. در طول آزمایش، دستان شما در معرض سرما قرار می گیرند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین ممکن است به رگ های خونی کوچک در ناخن های شما با میکروسکوپ نگاه کند. بزرگسالانی که پس از 35 سالگی به پدیده رینود مبتلا می شوند، ممکن است برای یک بیماری زمینه ای آزمایش شوند. ممکن است آزمایش خون انجام دهید تا ببینید که آیا بیماری شما اولیه است یا ثانویه.

پدیده رینود چگونه درمان می شود؟

درمان به علائم، سن و سلامت عمومی شما بستگی دارد. همچنین به شدت این وضعیت بستگی دارد. هیچ درمانی برای پدیده رینود وجود ندارد، اما با درمان مناسب می توان آن را مدیریت کرد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اجتناب از قرار گرفتن در معرض سرما

گرم نگه داشتن با دستکش، جوراب، شال گردن و کلاه

ترک سیگار

پوشیدن محافظ انگشت روی انگشتان دارای زخم

اجتناب از ضربه یا لرزش دست (مانند ابزارهای ارتعاشی)

مصرف داروهای کنترل کننده فشار خون تحت نظر پزشک در ماه های زمستان برای کمک به کاهش انقباض رگ های خونی

با ارائه پزشک خود در مورد خطرات، مزایا و عوارض جانبی احتمالی همه داروها صحبت کنید.